Geneza projektu
Projekt „Kultura w zasięgu 2.0” był bezpośrednią kontynuacją projektu „e-Usługi – e-Organizacja – pakiet rozwiązań informatycznych dla jednostek organizacyjnych Województwa Kujawsko-Pomorskiego”, modułu e-Kultura, przeprowadzonego w okresie programowania 2007 – 2013.
Geneza projektu
Projekt „Kultura w zasięgu 2.0” był bezpośrednią kontynuacją projektu „e-Usługi – e-Organizacja – pakiet rozwiązań informatycznych dla jednostek organizacyjnych Województwa Kujawsko-Pomorskiego”, modułu e-Kultura, przeprowadzonego w okresie programowania 2007 – 2013.
Lider projektu, którym było Województwo Kujawsko-Pomorskie wspólnie z Partnerami projektu, już wówczas wspólnie podjęli następujące działania wspierające sektor kulturalny regionu:
Korzyści płynące z realizacji projektu
Stworzono regionalny portal www.kulturawzasiegu.pl, dostępny również jako aplikacja mobilna, który gromadzi i systematyzuje informacje o kulturze w regionie. Serwis kulturawzasiegu.pl to miejsce dla instytucji kultury, animatorów, twórców – nadawców. To również miejsce dla uczestników poszukujących informacji – odbiorców sztuki.
Wdrożono system elektronicznego plakatu Digital Signage – jedno z najnowocześniejszych i najskuteczniejszych narzędzi komunikacji w przestrzeni miejskiej. System tworzy ponad 70 wielkoformatowych ekranów umieszczonych w 23 lokalizacjach na terenie całego województwa. Partnerzy projektu dostarczają informacje o własnej ofercie oraz promują się wzajemnie.
Doposażono instytucje kultury w sprzęt do digitalizacji. Instytucje kultury zostały wyposażone w 28 profesjonalnych zestawów do digitalizacji (skanery, stanowiska reprograficzne, stoły i namioty bezcieniowe wraz z dedykowanym sprzętem komputerowym i oprogramowaniem), umożliwiających tworzenie elektronicznych kopii obiektów dziedzictwa regionalnego, takich jak wydawnictwa (książki, atlasy, mapy, czasopisma, gazety itp.), plakaty, prace graficzne, mikrofilmy itp.
Stworzono cyfrowy zasób dziedzictwa regionalnego obejmujący m.in. malarstwo (257 obiektów), grafikę (ponad 300 obiektów), kartografię (ponad 1100 map oraz 3050 stron atlasów), wydawnictwa (w tym: książki 8500 stron, czasopisma ok. 65000 stron), nagrania audio i wideo (29 000 minut), afisze i plakaty (ponad 2000 obiektów) i inne.
Przeprowadzono szkolenia i warsztaty dla uczestników projektu z zakresu zagadnień prawa autorskiego, grafiki komputerowej, cyfrowego wideofilmowania i fotografii cyfrowej.
UZASADNIENIE REALIZACJI PROJEKTU
W trzecim kwartale 2016 r. przeprowadzono analizę sytuacji instytucji kultury na terenie województwa kujawsko-pomorskiego mającą na celu określenie stanu posiadanych zasobów kultury oraz oczekiwań związanych z tymi zasobami.
Pomimo realizacji działań wspierających sektor kulturalny regionu w projekcie „e-Usługi – e-Organizacja – pakiet rozwiązań informatycznych dla jednostek organizacyjnych Województwa Kujawsko-Pomorskiego”, według wyników badań ankietowych przeprowadzonych w jednostkach kultury, większość z nich posiadało zaledwie niewielki odsetek cyfrowo opracowanych (zdigitalizowanych) zbiorów (często 0–5%). Z kolei większe i bardziej w tej dziedzinie zaawansowane jednostki miały zasoby tak obszerne, że pomimo wyspecjalizowanych działów digitalizacji, przetworzenie materiału na postać cyfrową mogłoby zająć im do kilkudziesięciu lat.
UZASADNIENIE REALIZACJI PROJEKTU
W trzecim kwartale 2016 r. przeprowadzono analizę sytuacji instytucji kultury na terenie województwa kujawsko-pomorskiego mającą na celu określenie stanu posiadanych zasobów kultury oraz oczekiwań związanych z tymi zasobami.
Pomimo realizacji działań wspierających sektor kulturalny regionu w projekcie „e-Usługi – e-Organizacja – pakiet rozwiązań informatycznych dla jednostek organizacyjnych Województwa Kujawsko-Pomorskiego”, według wyników badań ankietowych przeprowadzonych w jednostkach kultury, większość z nich posiadało zaledwie niewielki odsetek cyfrowo opracowanych (zdigitalizowanych) zbiorów (często 0–5%). Z kolei większe i bardziej w tej dziedzinie zaawansowane jednostki miały zasoby tak obszerne, że pomimo wyspecjalizowanych działów digitalizacji, przetworzenie materiału na postać cyfrową mogłoby zająć im do kilkudziesięciu lat.
Opis projektu
Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego wykorzystuje nowoczesne technologie, aby chronić kulturalne dziedzictwo regionalne. Realizując projekt „Kultura w zasięgu 2.0” doposaża instytucje kultury regionu w nowoczesny sprzęt, digitalizując ich cenne zasoby, a, tworząc nowoczesne internetowe portale – wprowadza je w globalny zasięg.
Opis projektu
Województwo Kujawsko-Pomorskie dzięki nowoczesnym technologiom chroni i i promuje kulturalne dziedzictwo regionu. Dzięki realizacji projektu „Kultura w zasięgu 2.0” instytucje kultury zostały wyposażone w nowoczesny sprzęt, zdigitalizowano ich cenne zasoby, a dzięki utworzeniu nowoczesnych internetowych portali i aplikacji, wprowadzono je w globalny zasięg.
Bezpośrednim celem Projektu „Kultura w zasięgu 2.0″ było udostępnienie wszystkim zainteresowanym, w tym głównie mieszkańcom regionu, narzędzi do aktywnego uczestniczenia w wydarzeniach kulturalnych regionu, jak również, poprzez przekształcenie do cyfrowej postaci zasobów muzeów, bibliotek i innych instytucji, zachowanie dziedzictwa regionalnego dla przyszłych pokoleń.
Realizacja Projektu pozwoliła na zwiększenie dostępności zasobów kulturalnych oraz zapewniła ciągłość wsparcia dla sektora kultury Województwa Kujawsko-Pomorskiego, przyczyniając się do rozwoju gospodarczego województwa. Projekt był realizowany od 30.09.2017r. do 31.12.2023 r. Jego całkowita wartość wyniosła 25 381 176,47 zł, w tym dofinansowanie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Kujawsko-Pomorskiego na lata 2014-2020 stanowiło 21 573 999,99 zł, natomiast ze środków budżetu Województwa Kujawsko-Pomorskiego i Partnerów Projektu – 3 807 176,48 zł.
Priorytetowe założenia Projektu osiągnięto dzięki realizacji szeregu zadań obejmujących zwiększenie zakresu stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych w sferze usług publicznych przez digitalizację (przekształcenie do postaci cyfrowej), publikację i zastosowanie zasobów dziedzictwa regionalnego znajdującego się w posiadaniu jednostek kultury.
Digitalizacja poza swego rodzaju kopią bezpieczeństwa umożliwiła upublicznienie zbiorów kulturalnych online, jak też wykorzystanie ich do różnych celów np. promocyjnych czy na potrzeby wirtualnego przewodnictwa. Dzięki realizacji Projektu dziedzictwo regionu stało się powszechnie dostępne dla osób nim zainteresowanych. Dzięki temu łatwiej będzie prowadzić badania naukowe, zaś wykorzystanie zdigitalizowanego zasobu do celów promocyjnych oraz przewodnickich znacząco wpłynie na życie turystyczne regionu, m.in. ułatwiając udział w nim osobom obcojęzycznym.
Etapy realizacji projektu
Poszczególne etapy realizacji projektu „Kultura w zasięgu 2.0” miały w założeniach przyczynić się do promowania nie tylko jednostek kultury biorących udział w projekcie, ale również do promocji marki Województwa Kujawsko-Pomorskiego jako mecenasa kultury w jej cyfrowym wymiarze. Pełne urzeczywistnienie postawionych przed nami zadań w zakresie promocji i cyfryzacji dóbr kultury Kujaw i Pomorza wymagało zrealizowania następujących etapów projektu:
- Digitalizacja regionalnych zasobów dziedzictwa kulturalnego
Digitalizację regionalnych zasobów dziedzictwa kulturalnego zrealizowano w trzech modelach stosowanych w zależności od wielkości zbiorów przewidzianych do cyfryzacji: modelu usługowym, modelu własnościowym, modelu mieszanym. W modelu usługowym digitalizacja zbiorów była wykonywana w ramach zakupionej na rynku zewnętrznej usługi cyfryzacji zasobów. Model ten preferowany był dla jednostek kultury o mniejszych potrzebach w zakresie digitalizacji oraz niewielkim przyroście obiektów przewidzianych do digitalizacji. Model własnościowy wiązał się z modernizacją i doposażeniem pracowni digitalizacji w większych instytucjach, natomiast model mieszany łączył oba ww. rozwiązania.
- Przygotowanie zbiorów cyfrowych do publikacji
Przygotowanie zbiorów cyfrowych do publikacji dotyczyło umieszczenia zdigitalizowanych obiektów w chmurze obliczeniowej oraz stworzenia jednolitej elektronicznej bazy zawierającej skatalogowane ucyfrowione obiekty audio, video oraz graficzne dwu- i trójwymiarowe. Repozytorium zostało wyposażone w backoffice dostępny dla właścicieli obiektów (Partnerów Projektu) poprzez sieć VPN, co umożliwiło zarządzanie cyfrowymi zasobami i określanie warunków ich publikacji. Ponadto repozytorium zostało wyposażone w otwarte API umożliwiające wyszukiwanie i pobieranie obiektów w celu ich publikacji. Repozytorium umożliwia pobranie odpowiedniego formatu emisyjnego zasobu w zależności od potrzeb środowiska, w którym zasób jest publikowany i odtwarzany. Zasoby zgromadzone w bazie mogą być następnie udostępniane w Internecie na portalu Wirtualne Muzeum Kujaw i Pomorza oraz na stronie i w aplikacji mobilnej pn. Przewodniki po Kujawach i Pomorzu, a także w przestrzeni miejskiej na wyświetlaczach Systemu Elektronicznego Plakatu.
- Uruchomienie usług elektronicznych
Usługi elektroniczne zostały uruchomione w postaci platformy publikacyjnej typu „wirtualne muzeum” oraz systemów towarzyszących (zintegrowane systemy rezerwacji i sprzedaży biletów). Wirtualne Muzeum Kujaw i Pomorza jest mechanizmem do prezentacji zdigitalizowanych zasobów dziedzictwa narodowego i regionalnego. jest to platforma prezentująca zasoby instytucji kultury w atrakcyjnej i łatwo dostępnej formie zapewniającej możliwość przeglądu zasobów wybranej instytucji kultury. Poza powyższymi usługami każdy z Partnerów może wykorzystać „wirtualne muzeum” do zaprezentowania swoich zbiorów w części, która nie może być prezentowana ze względu na brak powierzchni wystawienniczej lub stan artefaktu. Systemy zintegrowanej rezerwacji biletów pozwalają z jednej strony zorganizować sprawny, wygodny i spójny system dostępny dla instytucji, a z drugiej strony stanowią wygodny i nowoczesny system rezerwacji biletów dla mieszkańców województwa oraz turystów. Jednym z zadań systemu jest informowanie o imprezach organizowanych przez poszczególne instytucje zlokalizowane w różnych miastach województwa kujawsko-pomorskiego. Wprowadzona możliwość integracji systemów rezerwacji uruchomionych u poszczególnych Partnerów pozwala na upowszechnienie informacji o repertuarze mniejszych jednostek zlokalizowanych w mniejszych gminach. Obecnie repertuar mniejszych jednostek jest często przeoczany przez mieszkańców sąsiednich gmin czy miast, a także turystów.
- Uruchomienie systemowego rozwiązania pozwalającego na budowanie i udostępnianie aplikacji cyfrowego przewodnictwa
Uruchomienie rozwiązania pozwalającego na budowanie i udostępnianie aplikacji cyfrowego przewodnictwa oraz gier terenowych na urządzenia mobilne – czyli Przewodniki po Kujawach i Pomorzu (Platforma Cyfrowego Przewodnictwa). Platforma umożliwia tworzenie interaktywnych, wielojęzycznych przewodników po muzealnych wystawach, miejscowościach, szlakach z wykorzystaniem obiektów zdigitalizowanych w ramach Projektu. System wykorzystuje nowoczesne technologie (czujniki zbliżeniowe, rozszerzoną rzeczywistość, lokalizację) i pozwala użytkownikowi uzyskać informacje na temat wybranych obiektów w salach ekspozycyjnych oraz w przestrzeni miejskiej. Umożliwia również tworzenie prostych zadań terenowych oraz quizów sprawdzających zdobytą wiedzę. Interaktywne przewodniki tworzone przez Partnerów Projektu są dostępne na urządzeniach mobilnych zwiedzających (oraz tabletach znajdujących się na wyposażeniu obiektu danego Partnera). Stworzony w ramach modułu system gier miejskich możliwy jest do wykorzystania podczas wydarzeń takich jak np. Święto Województwa, Noc Muzeów i rozmaitych projektów turystycznych.
- Promocja regionalnej oferty kulturalnej i zasobów dziedzictwa regionalnego
Promocja regionalnej oferty kulturalnej i zasobów dziedzictwa regionalnego obejmowała m.in. rozbudowę zainicjowanego w perspektywie finansowej 2007-2013 Systemu Elektronicznego Plakatu, zarówno w zakresie funkcjonalnym, jak i ilościowym. Współczesny odbiorca informacji oczekuje indywidualnego traktowania oraz wymaga innowacji zarówno w formie, jak i treści. Taką innowację – odejście od formy papierowej i przejście na elektroniczną, dynamiczną – zapewnia zastosowanie elektronicznych plakatów (ang. Digital Signage). Urządzenia takie mogą jednocześnie emitować komunikaty mulitimedialne i informacyjne synchronizowane z różnych źródeł. Podejście takie znacząco rozszerza zakres informacyjny standardowego „analogowego” plakatu. Ekrany zastosowane w ramach systemu elektronicznego plakatu służą prezentacji obiektów digitalizowanych. Stanowią też kolejny krok rozwoju dla współtworzonej przez Partnerów Projektu bazy danych o wydarzeniach kulturalnych. Jako element uzupełniający pozostałe działania w Projekcie, zrealizowano szkolenia, których celem było przygotowanie pracowników Partnerów Projektu do kwalifikacji obiektów digitalizowanych do publikacji oraz nabycie wiedzy i umiejętności niezbędnych do określenia czy dana publikacja jest dozwolona, a jeśli tak, to na jakich zasadach. Pracownikom instytucji kultury zainteresowanych digitalizacją została przekazana również wiedza w zakresie standardów wykorzystywanych w procesach digitalizacji – sposoby opisu zbiorów, zasady przemieszczania obiektów, sposoby zarządzania dokumentacją opisującą zbiory oraz zasady dotyczące bezpieczeństwa przechowywania oraz udostępniania zdigitalizowanych zasobów.
